vợ tôi mới sanh hơn 1 tháng nhưng hiện các đầu ngón tay đau nhức và có mủ kèm theo ngứa và nổi mụt đỏ chân tạy Xin hỏi bác sĩ nguyên nhân và cách chữa trị ?
Theo thư bạn mô tả, có thể vợ bạn bị chín mé. Y học gọi chín mé là bệnh Panaris, một bệnh rất hay gặp trong các nhiễm khuẩn ở đầu ngón tay. Tác nhân gây bệnh thường là tụ cầu khuẩn vàng, liên cầu gây mủ, đi vào cơ thể người bằng cách xâm nhập qua vết xước, vết châm, vết thương nhỏ. Chín mé là bệnh nhiễm trùng sinh mủ hay áp xe ở đầu múp của ngón tay
Đặc biệt, vi khuẩn có điều kiện sinh sôi nảy nở dễ dàng ở những người bị ra mồ hôi nhiều khiến cho bụi bặm bám vào da. Thường thì khi bị một vết xước, người bệnh rất chủ quan cho rằng đó chỉ là “chuyện nhỏ”, vết thương “qua loa”, sớm muộn gì thì cũng sẽ tự lành, không cần phải điều trị gì.
Do đó, hầu như chẳng người bệnh nào chữa chín mé khi đang ở giai đoạn nhẹ. Chỉ đến khi bệnh quá nặng thì họ mới cuống cuồng đi khám, và việc điều trị lúc này đã trở nên khó khăn và rất tốn kém.
Đó là chưa kể có nhiều di chứng nguy hiểm có thể xảy ra nếu bệnh không được chữa trị kịp thời và đúng cách, làm mất đi chức năng của bàn tay. Với những người lao động cần đến sự khéo léo, tinh vi của đôi bàn tay thì đó là một thiệt thòi rất lớn.
Tùy theo tổn thương nông hay sâu mà người ta chia ra 3 loại chính: Chín mé nông, chín mé dưới da và chín mé sâu.
Chín mé nông
Những người bị chín mé nhẹ, ở thể nông thì tại chỗ tổn thương, mặt da chỉ đỏ ửng, hơi sưng, đau nhẹ. Lúc này, việc điều trị rất đơn giản, chỉ cần chườm nóng, bôi cồn, hay các thuốc sát khuẩn, vài ngày sẽ khỏi. Chín mé có thể thành nốt phỏng có mủ, đau ít tại đầu ngón tay, chỉ cần dùng kéo vô khuẩn cắt lớp da ở mụn phỏng, sát khuẩn, băng vô khuẩn.
Loại chín mé cả vùng móng tay, phát triển rộng hơn, thường ở kẽ móng tay, do dằm, gai, kim, mảnh thủy tinh hoặc vết xước sau khi sửa móng tay gọi là “xước măng rô”. Bên kẽ móng tay sưng tấy, sau có thể có một chấm mủ, nếu không chữa, viêm phát triển lan ra xung quanh móng.
Nếu mới bị, chỉ cần ngâm tay vào nước muối đặc, nước sát trùng vài lần, uống thuốc kháng sinh là khỏi. Để muộn, mủ sẽ lan ra quanh móng tay, lúc đó phải trích, rạch, dẫn lưu, có khi phải tháo móng. Sau khi khỏi, móng tay có thể mọc trở lại, nhưng xấu hoặc méo mó. Để hồi phục hoàn toàn có khi phải mất 2, 3 tháng.
Chín mé dưới da
Đây là hình thái của chín mé chính danh, với xu hướng tiến triển vào sâu. Chín mé có thể chỉ bị ở đầu ngón tay. Bất cứ ngón nào cũng có thể bị, nhưng thường gặp nhất là ở ngón cái và ngón trỏ. Tình trạng nhiễm khuẩn ăn sâu vào các mô mỡ ở dưới da, làm căng mọng ngón tay.
Vì vậy người bệnh cảm thấy rất đau, đến nỗi mất ăn, mất ngủ, đôi khi thấy đau giật. Dần dần chỗ viêm nhiễm thành mủ. Lúc này, các loại thuốc hầu như không giải quyết được triệt để “vấn đề” nữa, mà phải phẫu thuật (tiểu phẫu) để rạch rộng dẫn lưu mủ.
Chín mé sâu
Chín mé sâu thường là biến chứng của chín mé dưới da không được điều trị hoặc rạch không đủ sâu để dẫn lưu mủ, gây viêm xương, viêm khớp hoặc viêm bao hoạt dịch gân gấp. Thường thì xương ở ngón cuối hay bị viêm, làm cho đốt cuối của ngón tay sưng to, đau, da tím đỏ, nếu để lâu sẽ tạo thành lỗ rò trên vết rạch cũ do viêm xương.
Lúc này, nếu nhìn phim X quang sẽ thấy có hình ảnh viêm xương và có mảnh xương rời ra. Các bác sĩ sẽ phải rạch theo lỗ rò vào xương để tìm mảnh xương chết, sau đó mở rộng để lấy mảnh xương này ra. Thời gian điều trị chín mé sâu thường rất lâu, có khi phải mổ đi, mổ lại nhiều lần. Có khi phải cắt cả một đốt xương, nhưng cố gắng phải giữ lại phần gân, cơ và da.
Xử trí khi bị chín mé ?
Khi mới bị: Cần giữ sạch chỗ bị chín mé để tránh bị nhiễm trùng thêm. Có thể ngâm rửa bằng thuốc tím pha loãng với nước chín để nguội ( pha nước có màu hồng lợt như cánh sen), sau đó bôi mỡ kháng sinh như axít fusidic (Fucidin, Foban ) hoặc mupirocin ( Bactroban).
Nếu bệnh không thuyên giảm sau 1-2 ngày: Cần đi khám để bác sĩ xác định nguyên nhân và cho thuốc điều trị thích hợp.
Phòng ngừa ?
Tránh chấn thương hay trầy xước đầu ngón. Khi bị trầy xước da cần bôi thuốc sát trùng và giữ sạch. Nhân viên y tế cần mang găng khi chăm sóc bệnh nhân, nhất là khi chăm sóc răng miệng.
Vợ bạn nên đi khám chuyên khoa da liễu để được chẩn đoán và kê đơn điều trị. Vì vợ bạn mới sinh con nên tuyệt đối không được tự ý sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
Chúc bạn và gia đình sức khỏe!
Bs.GiaThuoc