1/tại sao ở trẻ bị xuất huyết não khi dùng Dexamethason lại có tác dụng chống phù não và hạn chế được biến chứng gây điếc ở trẻ bị viêm màng nãi mủ
2/tại sao ở trẻ thóp phồng lại do ngộ độc VTM A liều cao
3/tại sao khi sử dụng VTM K liều cao(10mg/ngày) lại gây tan huyết ở trẻ nhỏ
- Dexamethason là một loại glucocorticoid tổng hợp, có vai trò quan trọng trong điều hoà chuyển hoá các chất, và nhiều các tác dụng quan trọng khác như chống viêm, chống dị ứng, ức chế miễn dịch…
Tác dụng chống viêm của Glucorticoid là đáng lưu ý nhất. Glucocorticoid ức chế hình thành viêm ở giai đoạn rất sớm (ngay từ giai đoạn giải phóng các acid béo từ các phospholopid của màng tế bào). Ngoài ra Glucocorticod còn có tác dụng giảm tính thấm thành mạch, ức chế sự di chuyển của bạch cầu đến tổ chức viêm, ức chế các phản ứng miễn dịch-dị ứng, ngăn chặn sự xuất hiện viêm. Nhờ có tác dạng này mà Glucorticoid được dùng trong các tình trạng viêm nặng như phù não, viêm màng não mủ…Ngoài ra, có một số giả thiết cho rằng dexamethason làm giảm tiết dịch não tuỷ, do đó có tác dụng chống phù não.
- Vitamin A (retinol) là một loại vitamin tan trong dầu, khi dùng liều cao kéo dài, vitamin A thừa, tích luỹ trong các mô mỡ có thể dẫn đến tình trạng ngộ độc vitamin A. Triệu chứng đặc trưng là mệt mỏi, dễ bị kích thích, chán ăn, sút cân, nôn, rối loạn tiêu hoá, sốt, gan-lách to, bong da, rụng tóc, nhức đầu, phù nề dưới da, đau xương khớp. Trẻ em ngộ độc vitamin A mạn tính có thể bị tăng áp lực nội sọ, phù mắt, ù tai, rối loạn thị giác…. gây triệu chứng thóp phồng ở trẻ em.
- Vitamin K (phytomenadione) có tác dụng ức chế enzym Glucose 6 phosphat dehdrogenase (G6PD), có tác dụng chuyển hoá, đào thải các gốc tự do trong hồng cầu, làm ổn định màng hồng cầu. Ở trẻ sơ sinh, hệ enzym chưa hoàn chỉnh, hay ở một số trẻ mắc bệnh thiếu G6PD di truyền thì việc dùng vitamin K liều cao càng làm tình trạng thiếu G6PD nặng hơn. Khi thiếu G6PD, không đào thải được các gốc tự do trong hồng cầu, kết quả là hồng cầu bị vỡ, gây tình trạng huyết tán, thiếu máu (gốc tự do trong hồng cầu sinh ra sau quá trình dùng thuốc, nhiễm trùng…).
Bác sĩ. Nguyễn Thị Duyên
BV Nhi TW