Tôi 28 tuổi, có 1 con gái 2 tuổi. Nửa năm nay tôi áp dụng biện pháp tránh thai bằng cách mỗi tháng uống 2 viên (có tháng 3 viên) tránh thai khẩn cấp (TTKC) mifepriston 10mg. Giờ tôi muốn có cháu thứ hai nhưng lại nghe mọi người nói tôi dùng nhiều thuốc TTKC như vậy sẽ rất khó có con được nữa, nên tôi khá hoang mang. Thực hư điều này thế nào, thưa bác sĩ?
Lê Thúy Hà (Hà Nội)
Nhân tiện câu hỏi của bạn, tôi đề cập đến vấn đề thực chất là: việc dùng nhiều thuốc TTKC thì có gây vô sinh hiếm muộn không để nhiều bạn gái, nhất là bạn gái trẻ biết và lưu ý.
Thuốc TTKC được bác sĩ khuyến cáo sử dụng mang tính giải pháp tình thế khi quan hệ tình dục mà không có các biện pháp tránh thai an toàn. Thuốc TTKC không được sử dụng như biện pháp tránh thai thường xuyên, do nguy cơ vô sinh hiếm muộn tăng cao.
Khi vào cơ thể, thuốc TTKC sẽ tác động vào progesteron để ức chế ngăn rụng trứng hoặc ngăn chặn tác động của progesteron lên màng trong tử cung. Việc này dẫn đến tình trạng thoái hóa và sự bong ra của niêm mạc màng trong tử cung, do đó ngăn ngừa hoặc phá vỡ sự gắn chặt của trứng vào tử cung. Để đảm bảo cho các tuyến nội tiết và cơ quan sinh sản hoạt động bình thường thì không nên dùng thuốc TTKC quá 2 lần/tháng (dù là loại 1 viên hay 2 viên).
Sử dụng thuốc TTKC thường xuyên, trong thời gian dài (trên 6 tháng), ngoài việc phải đối diện với các tác dụng phụ thường gặp như chóng mặt, buồn nôn, rối loạn kinh nguyệt... người dùng còn đối diện với nguy cơ vô sinh. Dù chưa có kết luận chính thức về việc lạm dụng thuốc TTKC sẽ gây hiếm muộn, nhưng khả năng này lại hoàn toàn có cơ sở. Nếu dùng thuốc TTKC quá nhiều sẽ hạn chế sự phát triển và rụng trứng, khi ngừng thuốc thì buồng trứng cần một khoảng thời gian tương đối dài để hồi phục. Ngoài ra, khi dùng quá liều, lạm dụng thuốc TTKC trong thời gian dài, thuốc sẽ làm niêm mạc tử cung bị teo lại, niêm mạc mỏng khiến trứng không làm tổ được. Hơn nữa, tác dụng phụ thường gặp của thuốc làm rối loạn kinh nguyệt cũng khiến khả năng đậu thai khó khăn hơn, nên nguy cơ vô sinh hiếm muộn tăng cao.
Loại thuốc TTKC bạn đã dùng là loại thuốc cũng được sử dụng để phá thai nội khoa (khi dùng ở liều cao). Bạn đã dùng thuốc thường xuyên trong 6 tháng, có tháng lại phải dùng tới 3 viên là quá liều quy định trong thời gian tương đối dài. Vì vậy khi muốn có thai nữa, bạn nên đi khám sản khoa để được tư vấn của bác sĩ. Việc ảnh hưởng của tác dụng phụ do thuốc TTKC lên mỗi trường hợp cũng khác nhau, phải thăm khám lâm sàng, bác sĩ mới biết được khả năng mang thai cụ thể của bạn. Qua đây cũng là bài học cho bạn không được tự tiện dùng thuốc bừa bãi, dễ chuốc lấy hậu quả khôn lường cho sức khỏe.
Chúc bạn thành công!
DS. Trần Minh Thành