Rối loạn giấc ngủ

      Thanh Vũ - [email protected]
  • Than phiền
  • gplus
  • pinterest
năm nay tôi 20 tuổi, ăn uống vẫn bình thường nhưng dạo gần đây tôi bị mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ và hay giật mình thức giấc cảm giác rất khó chịu làm cho mọi việc trở nên mât tập trung, trong đầu lúc nào cũng có cảm giác hơi nặng có khi sau đầu, có khi ngoài trán hoặc nửa bên đầu, và thường là bắt đầu buổi trưa và kéo dài tới sáng hôm sao. Mỗi lần thức giấc thì có cảm giác sợ sệt gì đó và mất tập trung rất khỏ ngũ. Vậy xin bác sĩ cho hỏi vấn đề có phải do tâm lý không hay do bệnh nào đó ? cám ơn rất nhiều
Rối loạn giấc ngủ

Giấc ngủ là tình trạng nghỉ ngơi tự nhiên theo chu kỳ của thể xác và tâm thần. Trong tình trạng này người ta thường nhắm mắt và mất ý thức một phần hay hoàn toàn, do đó sẽ giảm các vận động và phản ứng đối với các kích thích bên ngoài. Giấc ngủ có vai trò rất quan trọng là giúp cơ thể nghỉ ngơi và phục hồi năng lượng.
Giấc ngủ có chất lượng khi đáp ứng một số yêu cầu cơ bản sau: đủ giờ, đủ sâu, cảm thấy khỏe khoắn khi thức dậy... Các khảo sát cho thấy thời gian ngủ giảm dần theo tuổi, thí dụ như mới sinh ngủ tới 17 giờ mỗi ngày, trẻ lớn ngủ từ 9 - 10 giờ mỗi đêm, người trưởng thành ngủ từ 7 - 8 giờ mỗi đêm, riêng người cao tuổi thường ngủ dưới 6 giờ mỗi đêm.

Biểu hiện và tác hại của mất ngủ

Gọi là mất ngủ khi có một trong số các biểu hiện sau: khó vào hay khó duy trì giấc ngủ, dậy quá sớm, ngủ dậy vẫn cảm thấy mệt.
Nếu mất ngủ thoáng qua sẽ gây trạng thái buồn ngủ, vẻ mặt kém linh hoạt. Mất ngủ kéo dài sẽ gây mệt mỏi, trầm cảm, dễ cáu gắt, giảm tập trung chú ý. Mất ngủ thoáng qua hay kéo dài đều ảnh hưởng đến khả năng làm việc, học tập, dễ gây tai nạn khi lái xe, vận hành máy móc…
Ngay cả việc hơi buồn ngủ cũng đủ làm giảm sút khả năng tập trung chú ý và thời gian phản ứng. Một người buồn ngủ trong khi lái xe có thể gục đầu chợp mắt trong vài giây mà không hề hay biết - một thời gian vừa đủ để gây tai nạn.
Ở Mỹ, có khoảng 27% số người bị mất ngủ thoáng qua và 9% bị mất ngủ mạn tính. Tại TP.HCM qua khảo sát năm 2005, trên 753 người dân, tỷ lệ bị mất ngủ là 18,3%.

Phân loại mất ngủ và nguyên nhân

Có nhiều loại mất ngủ:
- Thoáng qua: mất ngủ dưới 1 tuần.
- Ngắn hạn: mất ngủ từ 1 - 4 tuần.
- Mạn tính: mất ngủ kéo dài hơn 1 tháng.
Nguyên nhân mất ngủ thoáng qua:
- Stress (nghiên cứu tại Mỹ năm 1999 cho kết quả: 34% nữ và 22% nam mất ngủ do stress).
- Lệch múi giờ sau chuyến bay dài.
- Làm ca: 53% công nhân ca đêm ngủ gật ít nhất 1 lần trong tuần.
- Sử dụng các chất kích thích não: cà phê, trà, thuốc lá, rượu, các loại thuốc có tính kích thích.
- Thói quen của người ngủ cùng: thí dụ như ngáy (42% nam và 31% nữ ngáy vài đêm trong tuần, theo nghiên cứu tại Mỹ năm 2002).
- Các yếu tố môi trường: ánh sáng, tiếng ồn, nhiệt độ, thoáng khí…

Nguyên nhân mất ngủ mạn tính:

- Bệnh lý đa khoa: dị ứng, viêm khớp, bệnh tim, cao huyết áp, hen phế quản…
- Ước tính có khoảng 35 - 50% trường hợp mất ngủ mạn tính có thể liên quan đến bệnh lý tâm thần (qua một nghiên cứu về mất ngủ năm 2005 ở TP.HCM nhận thấy, trong số các trường hợp mất ngủ có 14,5% bị bệnh tâm thần).

Các loại bệnh tâm thần có thể gây mất ngủ:

- Trầm cảm (72%).
- Hưng cảm (97,8%).
- Rối loạn lo âu lan tỏa (89,5%).
- Rối loạn stress sau chấn thương (94,2%).
 - Nghiện rượu (82,6%).
 - Tâm thần phân liệt (83,9%).
- Bệnh sa sút tâm thần (25%).
- Các bệnh lý liên quan đến giấc ngủ như: hội chứng chân không yên, chứng ngưng thở khi ngủ, ác mộng…

Điều trị mất ngủ

Đầu tiên cần tìm nguyên nhân để giải quyết. Điều trị mất ngủ nói chung có 3 biện pháp:
Thuốc: có thể sử dụng một số loại thuốc dễ gây ngủ như benzodiazepin, zolpidem… nhưng cần chú ý là phải có bác sĩ chuyên khoa hướng dẫn sử dụng. Một số loại dược thảo đông y cũng có thể giúp ngủ dễ hơn như tim sen, lá vông nem…
Thư giãn tâm lý: đầu tiên cần nhớ rằng sức khỏe sẽ không ảnh hưởng gì nếu thỉnh thoảng không ngủ đủ 6 hoặc 8 giờ mỗi ngày. Khi lên giường ngủ thì chỉ để ngủ và không làm gì khác (như đọc sách, xem phim…), nếu không ngủ được sau 10 - 15 phút thì có thể đứng dậy đi làm việc khác. Những bệnh nhân mất ngủ mạn tính thường rất sợ buổi tối vì họ nghĩ rằng có thể sẽ không ngủ được và thông thường nếu càng lo sợ thì giấc ngủ càng khó đến, do đó hãy nghĩ đến giấc ngủ một cách nhẹ nhàng và thanh thản thì nó sẽ đến một cách bình yên. Nếu trong ngày có những vấn đề chưa giải quyết xong thì hãy gác lại hoàn toàn, chờ đến ngày mai giải quyết chứ không nên vừa nằm chờ giấc ngủ đến vừa nghĩ cách giải quyết vấn đề.
Vệ sinh giấc ngủ: là các biện pháp không dùng thuốc, tạo điều kiện cho giấc ngủ đến dễ dàng hơn.
- Phòng ngủ thích hợp (thoáng khí, ít ánh sáng, không quá nóng hay quá lạnh…).
- Không sử dụng những loại chất kích thích não vào buổi chiều (như cà phê, trà, thuốc lá, rượu, các loại thuốc kích thích…).
- Tránh những bữa ăn quá thịnh soạn hay khó tiêu gần giờ đi ngủ.
- Tránh những kích thích làm khó ngủ như nghe radio quá to, đọc sách nhiều hay xem những phim đòi hỏi phải chú ý theo dõi sát sao…
- Tắm nước ấm khoảng 20 phút trước khi đi ngủ.
- Tránh ngủ nhiều ban ngày.
- Thức dậy đúng giờ mỗi ngày: dù có mất ngủ cũng chỉ nên nằm trên giường với thời gian bằng thời gian ngủ được trước khi bị mất ngủ. Nếu nằm nán thêm cũng không giải quyết được gì.
- Tập thể dục buổi sáng đều đặn (có thể tập những bài tập nặng nếu sức khỏe cho phép).
- Tập những bài tập thể dục nhẹ có tính chất thư giãn trước khi ngủ.
Người mất ngủ thoáng qua có thể áp dụng biện pháp thư giãn tâm lý hay vệ sinh giấc ngủ để tự chữa cho mình. Nếu không thành công hay bị mất ngủ nhiều ngày liên tục thì phải đi khám bác sĩ chuyên khoa để được điều trị đúng cách. Tuyệt đối không nên tự mua thuốc về uống vì có thể gây ra tình trạng quen thuốc.

Tag :

  • gplus
  • pinterest
Bình luận (0)
Đánh giá:

Rối loạn giấc ngủ

năm nay tôi 20 tuổi, ăn uống vẫn bình thường nhưng dạo gần đây tôi bị mất ngủ, khó đi vào giấc ngủ và hay giật mình thức giấc cảm giác rất khó chịu làm cho mọi việc trở nên mât tập trung, trong đầu lúc nào cũng có cảm giác hơi nặng có khi sau đầu, có khi ngoài trán hoặc nửa bên đầu, và thường là bắt đầu buổi trưa và kéo dài tới sáng hôm sao. Mỗi lần thức giấc thì có cảm giác sợ sệt gì đó và mất tập trung rất khỏ ngũ. Vậy xin bác sĩ cho hỏi vấn đề có phải do tâm lý không hay do bệnh nào đó ? cám ơn rất nhiều


Roi loan giac ngu


nam nay toi 20 tuoi, an uong van binh thuong nhung dao gan day toi bi mat ngu, kho di vao giac ngu va hay giat minh thuc giac cam giac rat kho chiu lam cho moi viec tro nen mat tap trung, trong dau luc nao cung co cam giac hoi nang co khi sau dau, co khi ngoai tran hoac nua ben dau, va thuong la bat dau buoi trua va keo dai toi sang hom sao. Moi lan thuc giac thi co cam giac so set gi do va mat tap trung rat kho ngu. Vay xin bac si cho hoi van de co phai do tam ly khong hay do benh nao do ? cam on rat nhieu


Giac ngu la tinh trang nghi ngoi tu nhien theo chu ky cua the xac va tam than. Trong tinh trang nay nguoi ta thuong nham mat va mat y thuc mot phan hay hoan toan, do do se giam cac van dong va phan ung doi voi cac kich thich ben ngoai. Giac ngu co vai tro rat quan trong la giup co the nghi ngoi va phuc hoi nang luong.
Giac ngu co chat luong khi dap ung mot so yeu cau co ban sau: du gio, du sau, cam thay khoe khoan khi thuc day... Cac khao sat cho thay thoi gian ngu giam dan theo tuoi, thi du nhu be moi sinh ngu toi 17 gio moi ngay, tre lon ngu tu 9 - 10 gio moi dem, nguoi truong thanh ngu tu 7 - 8 gio moi dem, rieng nguoi cao tuoi thuong ngu duoi 6 gio moi dem.

Bieu hien va tac hai cua mat ngu

Goi la mat ngu khi co mot trong so cac bieu hien sau: kho vao hay kho duy tri giac ngu, day qua som, ngu day van cam thay met.
Neu mat ngu thoang qua se gay trang thai buon ngu, ve mat kem linh hoat. Mat ngu keo dai se gay met moi, tram cam, de cau gat, giam tap trung chu y. Mat ngu thoang qua hay keo dai deu anh huong den kha nang lam viec, hoc tap, de gay tai nan khi lai xe, van hanh may moc…
Ngay ca viec hoi buon ngu cung du lam giam sut kha nang tap trung chu y va thoi gian phan ung. Mot nguoi buon ngu trong khi lai xe co the guc dau chop mat trong vai giay ma khong he hay biet - mot thoi gian vua du de gay tai nan.
O My, co khoang 27% so nguoi bi mat ngu thoang qua va 9% bi mat ngu man tinh. Tai TP.HCM qua khao sat nam 2005, tren 753 nguoi dan, ty le bi mat ngu la 18,3%.

Phan loai mat ngu va nguyen nhan

Co nhieu loai mat ngu:
- Thoang qua: mat ngu duoi 1 tuan.
- Ngan han: mat ngu tu 1 - 4 tuan.
- Man tinh: mat ngu keo dai hon 1 thang.
Nguyen nhan mat ngu thoang qua:
- Stress (nghien cuu tai My nam 1999 cho ket qua: 34% nu va 22% nam mat ngu do stress).
- Lech mui gio sau chuyen bay dai.
- Lam ca: 53% cong nhan ca dem ngu gat it nhat 1 lan trong tuan.
- Su dung cac chat kich thich nao: ca phe, tra, thuoc la, ruou, cac loai thuoc co tinh kich thich.
- Thoi quen cua nguoi ngu cung: thi du nhu ngay (42% nam va 31% nu ngay vai dem trong tuan, theo nghien cuu tai My nam 2002).
- Cac yeu to moi truong: anh sang, tieng on, nhiet do, thoang khi…

Nguyen nhan mat ngu man tinh:

- Benh ly da khoa: di ung, viem khop, benh tim, cao huyet ap, hen phe quan…
- Uoc tinh co khoang 35 - 50% truong hop mat ngu man tinh co the lien quan den benh ly tam than (qua mot nghien cuu ve mat ngu nam 2005 o TP.HCM nhan thay, trong so cac truong hop mat ngu co 14,5% bi benh tam than).

Cac loai benh tam than co the gay mat ngu:

- Tram cam (72%).
- Hung cam (97,8%).
- Roi loan lo au lan toa (89,5%).
- Roi loan stress sau chan thuong (94,2%).
 - Nghien ruou (82,6%).
 - Tam than phan liet (83,9%).
- Benh sa sut tam than (25%).
- Cac benh ly lien quan den giac ngu nhu: hoi chung chan khong yen, chung ngung tho khi ngu, ac mong…

Dieu tri mat ngu

Dau tien can tim nguyen nhan de giai quyet. Dieu tri mat ngu noi chung co 3 bien phap:
Thuoc: co the su dung mot so loai thuoc de gay ngu nhu benzodiazepin, zolpidem… nhung can chu y la phai co bac si chuyen khoa huong dan su dung. Mot so loai duoc thao dong y cung co the giup ngu de hon nhu tim sen, la vong nem…
Thu gian tam ly: dau tien can nho rang suc khoe se khong anh huong gi neu thinh thoang khong ngu du 6 hoac 8 gio moi ngay. Khi len giuong ngu thi chi de ngu va khong lam gi khac (nhu doc sach, xem phim…), neu khong ngu duoc sau 10 - 15 phut thi co the dung day di lam viec khac. Nhung benh nhan mat ngu man tinh thuong rat so buoi toi vi ho nghi rang co the se khong ngu duoc va thong thuong neu cang lo so thi giac ngu cang kho den, do do hay nghi den giac ngu mot cach nhe nhang va thanh than thi no se den mot cach binh yen. Neu trong ngay co nhung van de chua giai quyet xong thi hay gac lai hoan toan, cho den ngay mai giai quyet chu khong nen vua nam cho giac ngu den vua nghi cach giai quyet van de.
Ve sinh giac ngu: la cac bien phap khong dung thuoc, tao dieu kien cho giac ngu den de dang hon.
- Phong ngu thich hop (thoang khi, it anh sang, khong qua nong hay qua lanh…).
- Khong su dung nhung loai chat kich thich nao vao buoi chieu (nhu ca phe, tra, thuoc la, ruou, cac loai thuoc kich thich…).
- Tranh nhung bua an qua thinh soan hay kho tieu gan gio di ngu.
- Tranh nhung kich thich lam kho ngu nhu nghe radio qua to, doc sach nhieu hay xem nhung phim doi hoi phai chu y theo doi sat sao…
- Tam nuoc am khoang 20 phut truoc khi di ngu.
- Tranh ngu nhieu ban ngay.
- Thuc day dung gio moi ngay: du co mat ngu cung chi nen nam tren giuong voi thoi gian bang thoi gian ngu duoc truoc khi bi mat ngu. Neu nam nan them cung khong giai quyet duoc gi.
- Tap the duc buoi sang deu dan (co the tap nhung bai tap nang neu suc khoe cho phep).
- Tap nhung bai tap the duc nhe co tinh chat thu gian truoc khi ngu.
Nguoi mat ngu thoang qua co the ap dung bien phap thu gian tam ly hay ve sinh giac ngu de tu chua cho minh. Neu khong thanh cong hay bi mat ngu nhieu ngay lien tuc thi phai di kham bac si chuyen khoa de duoc dieu tri dung cach. Tuyet doi khong nen tu mua thuoc ve uong vi co the gay ra tinh trang quen thuoc.

RẤT NHIỀU SẢN PHẨM

DANH BẠ PHONG PHÚ

Đa dạng hàng trăm ngàn thuốc

CÁC THƯƠNG HIỆU NỔI TIẾNG

ĐỊA CHỈ NHÀ THUỐC

Chi tiết từng ngõ, phố, quận, huyện

TIN TỨC CẬP NHẬT

TIN SỨC KHỎE HỮU ÍCH

Các tin y tế cập nhật liên tục

HỖ TRỢ NHANH CHÓNG

HỖ TRỢ NHANH CHÓNG

Tư vẫn miễn phí, nhiệt tình

RẤT NHIỀU SẢN PHẨM

DANH BẠ PHONG PHÚ

Đa dạng hàng trăm ngàn thuốc

TIN TỨC CẬP NHẬT

TIN SỨC KHỎE HỮU ÍCH

Các tin y tế cập nhật liên tục

Giá Thuốc www.giathuoc.net Hà Nội, Việt Nam 123 ABC VN-HN 10000 VN ‎0912121212