Nguyên tắc dùng thuốc trong điều trị dự phòng hen

Beclomethason là một trong những thuốc được dùng để dự phòng lâu dài các cơn co thắt phế quản cho nhiều đối tượng bệnh nhân hen khác nhau như hen nhẹ mà thuốc giãn phế quản đã trở nên kém hiệu lực, hen vừa phải mà không còn kiểm soát được đầy đủ bằng thuốc dự phòng natri cromoglycat kết hợp với thuốc giãn phế quản. Đối với trường hợp hen nặng phải phụ thuộc vào corticoid đường toàn thân, khi chuyển sang dùng thuốc này (để kiểm soát bệnh) phải giảm liều hoặc cắt được dùng corticoid đường toàn thân. Beclomethason khí dung là lựa chọn hàng đầu trong kiểm soát lâu dài bệnh hen phế quản ở người lớn và trẻ em trên 5 tuổi. Thuốc được chỉ định sử dụng điều trị đơn độc hoặc phối hợp với các thuốc khác (kích thích beta 2 adrenergic tác dụng kéo dài như salmeterol hoặc formeterol, montelukast hay theophylin dạng giải phóng kéo dài). Ngoài ra, thuốc còn dùng phòng và điều trị viêm mũi dị ứng theo mùa hoặc quanh năm, viêm mũi vận mạch; phòng tái phát polyp mũi sau khi đã cắt bỏ bằng phẫu thuật: dùng dạng xịt mũi; điều trị các bệnh lý dị ứng ở da đáp ứng với corticoid (dùng dạng kem hoặc mỡ bôi ngoài da). Hen phế quản

Nguyên tắc trong điều trị dự phòng hen, người bệnh phải dùng thuốc đều đặn hàng ngày, ngay cả khi không thấy biểu hiện triệu chứng lâm sàng. Nếu thấy bệnh diễn biến nặng hơn cần thông báo cho thầy thuốc biết. Không được ngừng thuốc đột ngột. Tác dụng đầy đủ của thuốc không thể xuất hiện ngay mà sẽ tăng dần, thường sau 10 - 14 ngày dùng đều đặn đúng liều thuốc mới đạt được tác dụng tối đa.

Với dạng thuốc bôi ngoài da, cần tránh không bôi trên diện rộng, trên vùng da có tổn thương để ngăn ngừa khả năng tăng hấp thu vào tuần hoàn chung, làm xuất hiện các tác dụng không mong muốn toàn thân của thuốc.

Hiệu quả và độ an toàn của thuốc dạng bột hít hoặc xịt mũi chưa được đánh giá ở trẻ em dưới 5 tuổi, vì vậy nên thận trọng khi dùng hai dạng này cho lứa tuổi trên.

Hiện trên thị trường thuốc có các dạng bình phun hít định liều, ống xịt, nang chứa bột hít, hỗn dịch phun mù (dùng cho trẻ em), hỗn dịch nước xịt mũi (chỉ dùng điều trị viêm mũi dị ứng), thuốc mỡ hoặc kem dùng ngoài da. Khi dùng dạng thuốc nào người bệnh cần tuân thủ liều dùng và hướng dẫn dùng thuốc cho phù hợp. Không dùng thuốc cho người có tiền sử quá mẫn với một trong các thành phần của thuốc.

Cần lưu ý, một số tác dụng phụ của thuốc có thể xảy ra trong điều trị hen là nhiễm nấm Candida miệng và họng; đau họng và khản tiếng. Một số ít gặp mày đay, ban đỏ, ngứa... Trong điều trị viêm mũi dị ứng, các phản ứng thường gặp là viêm họng, ho, chảy máu cam, nóng bỏng ở mũi, đau cơ, ù tai, viêm màng tiếp hợp, khô mũi, ngạt mũi, nhiễm nấm Candida ở hầu họng.

Để phòng nhiễm nấm do dùng thuốc bằng cách súc miệng kỹ bằng nước sau khi hít hay xịt thuốc. Có thể điều trị tại chỗ bằng thuốc chống nấm song song với beclomethason. Khi bị khản tiếng hoặc bị kích ứng ở họng cũng súc miệng bằng nước.

DS. Trần Thị An