Cá trắm ốc (trắm đen) thịt chắc thơm, ăn lành, có thể chế biến thành nhiều món ngon bổ có giá trị phòng trị bệnh cao được nhiều người ưa chuộng.
Cá trắm ốc (trắm đen) thịt chắc thơm, ăn lành, có thể chế biến thành nhiều món ngon bổ có giá trị phòng trị bệnh cao được nhiều người ưa chuộng. Cứ 100g thịt cá trắm đen có 19,5g đạm; 5,2g chất béo với nhiều axit amin quý, các khoáng canxi, photpho, sắt, các loại vitamin rất có lợi cho sức khỏe.
Theo y học cổ truyền, cá trắm ốc vị ngọt tính bình, tác dụng ích tỳ thận, dưỡng huyết sáng mắt, hóa thấp, khứ phong, lợi thủy... dùng trị chứng tỳ hư ăn kém, huyết hư, đau đầu, chóng mặt, nhức mỏi và các chứng liên quan đến tỳ thận khí huyết hư đều dùng tốt. Sau đây là một số món ăn từ cá trắm ốc:
Cá trắm kho riềng, mía: cá trắm ốc, riềng, mía, hành tím, đường, tiêu, mắm, nước màu gia vị vừa kho ăn. Chữa chứng tỳ hư, lạnh bụng, tiêu hóa kém, trẻ em còi, người lớn mệt mỏi khó tăng cân, bụng đầy, chậm tiêu.
Cá trắm kho riềng và mía chữa chứng tỳ hư, lạnh bụng, tiêu hóa kém, trẻ em còi, người lớn mệt mỏi khó tăng cân…
Cá trắm nấu canh chua: cá trắm ốc, dứa, cà chua, đậu bắp, tàu mùng, me, rau ngổ, hành lá, ớt, mắm, đường, tiêu, gia vị vừa đủ nấu ăn. Công dụng: ích tỳ thận, dưỡng khí huyết... Chữa huyết hư váng đầu chóng mặt, ăn kém, chữa trẻ em người lớn thể lực giảm sút, chứng hoàng đản (vàng da), tiểu vàng tiểu buốt, dắt.
Cá trắm kho dưa: cá trắm ốc, dưa chua, hành tím, ớt sừng, hạt tiêu, mắm, muối gia vị vừa đủ kho ăn. Công dụng: kiện tỳ thanh thấp nhiệt... Chữa tỳ hư ăn kém đau bụng, đầy bụng, táo bón, viêm đại tràng.
Cháo cá trắm: cá trắm ốc, gạo mới, hành hoa, ngò tàu, rau tía tô. Cá luộc lấy thịt chao mỡ hành cho chín thơm. Cho gạo vào nước luộc cá nấu chín nhừ, cho cá, rau thơm vào, ăn nóng. Công dụng: bổ tỳ ích khí, bổ chính khử tà… Chữa tỳ khí hư hay cảm nhiễm, ăn kém, chức năng nội tạng suy giảm.
Canh cá trắm cải bẹ xanh: gồm cá trắm ốc, cải bẹ xanh, gừng, hành ngò, mắm muối, hạt tiêu gia vị vừa đủ nấu ăn. Công dụng: kiện tỳ phế hóa đàm giải phong hàn… Chữa phế tỳ hư, cảm ho hen, ho đàm, viêm phế quản.
Cá trắm kho nghệ: cá trắm ốc, thịt ba chỉ, hành tím, đường, tiêu, mắm, gia vị vừa đủ kho ăn. Công dụng: kiện tỳ ấm vị dưỡng khí huyết, lợi sữa… Chữa tỳ hư ăn kém, huyết hư đau đầu chóng mặt, phụ nữ sau sinh thiếu sữa.
Cá trắm om rau cần chữa huyết hư, đau đầu chóng mặt, người mệt mỏi, ăn uống không ngon miệng, đổ mồ hôi trộm, thiếu máu.
Cá trắm om rau cần: cá trắm ốc, rau cần nước, cà chua, hành tím, mắm muối, tiêu, dầu ăn gia vị vừa đủ om ăn… Công dụng: ích tỳ thận bổ khí huyết, thanh hỏa… Chữa huyết hư đau đầu chóng mặt, người mệt mỏi, ǎn uống không ngon miệng, đổ mồ hôi trộm, thiếu máu.
Canh cá trắm rau ngót: cá trắm ốc, rau ngót, gia vị vừa đủ nấu canh ăn… Công dụng: kiện tỳ thận, dưỡng khí huyết, hóa thấp, liễm hãn… Chữa trẻ em ăn kém, còi, ngưới lớn khó tăng cân, phong thấp nhiều mồ hôi, phụ nữ sau sinh ít sữa.
Lẩu cá trắm: cá trắm, xương lợn, ngao, cà chua, đậu phụ, nấm rơm, gừng, hành, rau ăn lẩu bông súng, hoa lý, giá đậu, rau đắng, rau thơm gia vị vừa đủ nấu lẩu nhúng rau ăn. Công dụng kiện tỳ, ích thận, dưỡng khí huyết… Chữa thận khí hư đau lưng mỏi, chữa nam nữ sinh lý yếu, mệt mỏi, khí huyết lưỡng hư.
Lưu ý: mật cá trắm trắng và đen đều có tính độc, không dùng.
DS. Nguyễn Văn Hào (Hội Đông y TP. Vũng Tàu)