Khi bị nấm ở da và niêm mạc (như miệng, đường tiêu hóa, âm đạo…) một trong những thuốc được dùng để điều trị là nystatin. Đây là một kháng sinh chống nấm có tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm (đặc biệt là nấm Candida) mà không tác động đến vi khuẩn bình thường trên cơ thể.
Khi bị nấm ở da và niêm mạc (như miệng, đường tiêu hóa, âm đạo…) một trong những thuốc được dùng để điều trị là nystatin. Đây là một kháng sinh chống nấm có tác dụng kìm hãm hoặc diệt nấm (đặc biệt là nấm Candida) mà không tác động đến vi khuẩn bình thường trên cơ thể. Thuốc có thể dùng để điều trị lâu dài mà không gây kháng thuốc. Trên thị trường, thuốc có nhiều dạng như: Kem, mỡ (dùng ngoài), dạng thuốc đặt âm đạo, dạng thuốc bột, hỗn dịch, viên nén (để uống)… rất thuận tiện cho quá trình sử dụng. Thuốc còn có tác dụng chống bội nhiễm Candida đường tiêu hóa trong quá trình điều trị kháng sinh.
 |
Nystatin hầu như không độc và không gây mẫn cảm và dung nạp tốt ở tất cả các lứa tuổi kể cả trẻ nhỏ suy yếu và ngay cả khi dùng kéo dài. Tuy nhiên ở những người bệnh mẫn cảm với thuốc có thể có biểu hiện dị ứng nổi mày đay, ngoại ban, gây kích ứng tại chỗ, nặng có thể gặp hội chứng Steven - Johnson (đây là một biểu hiện dị ứng nặng của thuốc với tổn thương da và niêm mạc như hồng ban đa dạng kèm bóng nước trên hồng ban. Nếu gặp các biểu hiện trên cần ngừng thuốc ngay và có biện pháp xử lý thích hợp. Ngoài ra, người bệnh cũng có thể gặp một số tác dụng không mong muốn khác như buồn nôn, nôn, tiêu chảy, rối loạn tiêu hóa sau khi uống thuốc, nhất là khi sử dụng liều cao.
Cách dùng: Đối với nhiễm nấm Candida ở đường ruột, thực quản, nystatin được dùng phối hợp với kháng sinh để ức chế sự phát triển của vi khuẩn đường ruột. Liều dùng của người lớn và trẻ em theo chỉ định của bác sĩ. Có thể chia thuốc ra dùng 3 - 4 lần/ngày, đợt điều trị có thể tới 14 ngày. Khi dùng nystatin theo đường uống, tránh dùng các thuốc làm thay đổi nhu động ruột, các thuốc bao niêm mạc tiêu hóa vì làm cản trở tác dụng của nystatin; Tổn thương niêm mạc miệng, dùng dạng viên ngậm hoặc hỗn dịch, 4 lần một ngày. Ðiều trị phải tiếp tục ít nhất 48 giờ sau khi hết triệu chứng quanh miệng. Nếu sau 14 ngày điều trị, vẫn còn triệu chứng, cần xem lại chẩn đoán; Nhiễm nấm âm đạo, đợt điều trị 14 ngày, dùng dạng viên đặt hoặc kem. Có thể dùng viên đặt phối hợp với metronidazol; Tổn thương ngoài da dùng dạng mỡ, gel, kem hoặc bột mịn. Bôi 2 - 4 lần/ngày cho tới khi khỏi hẳn.
Dược sĩ Hoàng Thu Thủy